Cấu tạo bồn cầu chi tiết, nguyên lý và lưu ý chọn

Bồn cầu là thiết bị vệ sinh không thể thiếu trong mọi gia đình hiện đại. Ẩn sau thiết kế đơn giản là một hệ thống hoạt động thông minh, được tạo nên từ nhiều bộ phận liên kết chặt chẽ với nhau. Việc hiểu rõ cấu tạo bồn cầu giúp bạn biết cách sử dụng, bảo dưỡng đúng cách và lựa chọn sản phẩm phù hợp với không gian sống. Hãy cùng Mao Trung Home khám phá chi tiết cấu tạo và nguyên lý vận hành của bồn cầu ngay.

Những điểm chính:

• Cấu tạo bồn cầu gồm 2 phần chính: két nước (chứa bộ xả) và thân bồn (chứa chất thải và siphon).
• Các loại phổ biến: bồn cầu 1 khối (dễ vệ sinh), 2 khối (giá tốt) và treo tường (tiết kiệm diện tích).
• Đường ống Siphon (con thỏ) bên trong thân bồn giữ nước lại, giúp ngăn mùi hôi từ hầm cầu bốc ngược lên hiệu quả.
• Chất lượng men sứ (như men Nano) quyết định khả năng chống bám bẩn, giúp bồn cầu luôn trắng sạch và dễ dàng vệ sinh.
• Tâm xả (khoảng cách tường đến lỗ thoát) là thông số quan trọng nhất, cần đo chính xác trước khi mua để đảm bảo lắp đặt.

1. Phân loại bồn cầu phổ biến trên thị trường

Thị trường thiết bị vệ sinh hiện nay rất đa dạng với nhiều loại bồn cầu khác nhau, được phân loại chủ yếu dựa trên cấu trúc thiết kế. Mỗi loại đều có những đặc điểm riêng, phù hợp với từng không gian và nhu cầu sử dụng cụ thể.

1.1. Bồn cầu 1 khối (két liền)

Bồn cầu 1 khối có két nước và thân bồn được đúc liền mạch thành một khối duy nhất. Thiết kế này không có khe hở, giúp việc vệ sinh trở nên dễ dàng, hạn chế tối đa sự tích tụ của vi khuẩn và bụi bẩn. Với kiểu dáng sang trọng và hệ thống xả êm ái, các sản phẩm từ thương hiệu INAX, TOTO thường là lựa chọn hàng đầu cho phòng tắm hiện đại, đề cao tính thẩm mỹ.

1.2. Bồn cầu 2 khối (két rời)

Đây là loại bồn cầu truyền thống với két nước và thân bồn được sản xuất tách rời, sau đó liên kết với nhau bằng ốc vít. Ưu điểm lớn nhất của bồn cầu 2 khối là giá thành phải chăng, dễ vận chuyển và linh kiện thay thế phổ biến, dễ tìm. Nhược điểm của thiết kế này là khe hở giữa hai bộ phận có thể gây khó khăn hơn trong việc vệ sinh. Các thương hiệu như Viglacera, American Standard cung cấp nhiều mẫu mã 2 khối chất lượng.

1.3. Bồn cầu treo tường (âm tường)

Đặc điểm nổi bật của bồn cầu treo tường là phần két nước và khung chịu lực được lắp đặt âm bên trong tường, chỉ để lộ thân bồn và nút nhấn xả ra ngoài. Giải pháp này giúp tiết kiệm diện tích sàn tối đa, tạo cảm giác không gian thông thoáng, hiện đại và cực kỳ dễ lau chùi. Tuy nhiên, việc lắp đặt bồn cầu âm tường đòi hỏi kỹ thuật cao hơn và cần được tính toán ngay từ giai đoạn xây thô của công trình.

1.4. Bồn cầu thông minh (Smart Toilet)

Bồn cầu thông minh là thiết bị tích hợp các công nghệ tự động hóa, mang lại trải nghiệm vệ sinh tiện nghi. Cấu tạo của loại bồn cầu này có thêm bo mạch điện tử, cảm biến và hệ thống vòi rửa tự động. Các tính năng nổi bật bao gồm:

• Tự động đóng mở nắp
• Sưởi ấm bệ ngồi
• Vòi xịt rửa đa chế độ, điều chỉnh nhiệt độ và áp lực nước
• Chức năng sấy khô
• Hệ thống khử mùi tự động
• Tự động xả nước

1.5. Bồn cầu xổm (bệt xí xổm)

Với thiết kế tối giản, bồn cầu xổm chỉ bao gồm bệ đặt chân và lỗ thoát chất thải, đi kèm với van xả nước gắn tường riêng biệt. Do không có sự tiếp xúc trực tiếp với da, loại bồn cầu này được xem là hợp vệ sinh và thường được sử dụng trong các công trình công cộng.

2. Cấu tạo chi tiết các bộ phận của bồn cầu

Dù thuộc loại nào, một chiếc bồn cầu tiêu chuẩn đều được cấu thành từ những bộ phận chính với các chức năng riêng biệt. Hiểu rõ từng chi tiết sẽ giúp bạn nhận biết được chất lượng sản phẩm và nguyên nhân của các sự cố thường gặp.

2.1. Két nước

Két nước là bộ phận chứa lượng nước cần thiết cho mỗi lần xả. Đây cũng là nơi lắp đặt toàn bộ hệ thống phụ kiện vận hành cơ chế xả của bồn cầu.

2.1.1. Bộ van cấp nước và phao nước

Van cấp có nhiệm vụ dẫn nước từ nguồn vào két, trong khi phao nước hoạt động như một công tắc cơ học để cảm biến mực nước. Khi bạn xả, mực nước hạ xuống, phao sẽ chìm theo và mở van cấp. Khi nước đầy đến mức quy định, phao nổi lên, tác động lực để đóng van, ngắt dòng nước. Cơ chế này giúp đảm bảo két luôn có đủ nước và ngăn chặn tình trạng nước tràn.

2.1.2. Bộ van xả nước

Đây là bộ phận quyết định lực và lượng nước được xả xuống lòng bồn. Các mẫu bồn cầu hiện đại thường sử dụng van xả 2 nhấn, cho phép người dùng lựa chọn giữa chế độ xả tiểu (ít nước) và xả đại (nhiều nước), giúp tiết kiệm nước hiệu quả. Chất lượng của bộ xả, thường làm từ nhựa ABS cao cấp, ảnh hưởng trực tiếp đến độ bền và khả năng chống rò rỉ của bồn cầu.

2.1.3. Nút nhấn hoặc tay gạt xả

Là bộ phận mà người dùng tương tác trực tiếp, nút nhấn hoặc tay gạt có chức năng kích hoạt van xả. Phổ biến nhất hiện nay là nút nhấn 2 chế độ đặt trên nắp két nước. Tay gạt xả thường thấy ở các mẫu bồn cầu 2 khối kiểu cũ hoặc mang phong cách cổ điển.

2.1.4. Ống chống tràn

Ống chống tràn là một cơ chế an toàn quan trọng bên trong két nước. Trong trường hợp van cấp nước gặp sự cố và không thể tự ngắt, nước trong két sẽ dâng lên. Khi mực nước vượt qua miệng ống chống tràn, nước sẽ chảy thẳng xuống lòng bồn thay vì tràn ra sàn nhà, giúp bảo vệ không gian vệ sinh khỏi nguy cơ ngập lụt.

2.2. Thân bồn cầu

Thân bồn cầu là phần chính của thiết bị, có chức năng chứa chất thải và dẫn ra khỏi hệ thống thông qua đường ống thoát.

2.2.1. Lòng bồn cầu và lớp men sứ

Chất lượng lớp men sứ quyết định trực tiếp đến độ sạch sẽ, khả năng chống bám bẩn và độ bền của bồn cầu. Các thương hiệu lớn đã phát triển những công nghệ men tiên tiến như men Nano (lớp phủ chống bám bẩn trên thiết bị vệ sinh), Aqua Ceramic của INAX hay Cefiontect của TOTO. Những công nghệ này tạo ra bề mặt siêu mịn, kháng khuẩn, chống ố vàng, giúp việc vệ sinh trở nên dễ dàng và giảm thiểu nhu cầu sử dụng hóa chất tẩy rửa mạnh.

2.2.2. Hệ thống xả vành và lỗ phun đẩy

Đây là hệ thống các lỗ nhỏ được bố trí quanh vành bồn và một hoặc nhiều lỗ phun chính ở đáy lòng bồn. Công nghệ xả đã có nhiều cải tiến, từ kiểu xả thẳng truyền thống (washdown) đến các hệ thống xả xoáy (công nghệ xả mạnh nhờ lực xoáy nước) hiện đại như Siphonic hay Tornado. Ưu điểm của xả xoáy là tạo ra dòng nước mạnh mẽ, xoáy 360 độ, giúp cuốn trôi mọi vết bẩn trên bề mặt lòng bồn một cách hiệu quả và êm ái hơn.

2.2.3. Siphon (Con thỏ/Cổ cò) và bẫy nước (Water Seal)

Siphon là đoạn ống thoát có dạng uốn cong hình chữ S bên trong thân bồn, đóng vai trò kép cực kỳ quan trọng. Thứ nhất, ống tạo ra hiệu ứng Siphon để hút sạch chất thải và nước ra khỏi lòng bồn. Thứ hai, sau mỗi lần xả, thiết kế này sẽ giữ lại một lượng nước sạch, được gọi là bẫy nước (water seal). Lượng nước này chính là “nút chặn” hiệu quả, ngăn mùi hôi từ hầm cầu và đường ống cống bốc ngược trở lại phòng vệ sinh.

2.3. Các phụ kiện quan trọng khác

Ngoài các bộ phận chính, bồn cầu còn đi kèm một số phụ kiện giúp hoàn thiện chức năng và trải nghiệm sử dụng.

2.3.1. Nắp bàn cầu

Nắp bàn cầu có nhiều loại: nắp thường làm từ nhựa mỏng, nắp đóng êm (soft-close) giúp chống va đập và giảm tiếng ồn, và nắp rửa điện tử thông minh tích hợp nhiều tính năng hiện đại. Hiện nay, nắp đóng êm đã trở thành tiêu chuẩn phổ biến nhờ sự tiện lợi mà nắp bàn cầu mang lại.

2.3.2. Vòi xịt vệ sinh

Vòi xịt là phụ kiện quen thuộc, dùng để vệ sinh cá nhân. Chất liệu phổ biến là nhựa ABS mạ chrome hoặc inox 304. Các chuyên viên tại Mao Trung Home khuyên bạn nên ưu tiên chọn vòi xịt làm từ inox 304 vì độ bền cao, chống gỉ sét và an toàn cho sức khỏe hơn so với nhựa.

3. Nguyên lý hoạt động của bồn cầu

Nguyên lý hoạt động cốt lõi của hầu hết các bồn cầu hiện đại dựa trên hiệu ứng Siphon, diễn ra theo một chu trình khép kín và nhanh chóng.

Bước 1: Người dùng nhấn nút xả. Van xả trong két nước được mở ra, giải phóng toàn bộ lượng nước tích trữ ào ạt chảy xuống lòng bồn thông qua các lỗ xả vành.

Bước 2: Nước chảy mạnh và nhanh, làm sạch bề mặt lòng bồn và dâng lên nhanh chóng.

Bước 3: Khi mực nước trong lòng bồn dâng cao vượt qua điểm uốn cao nhất của đường ống Siphon, hiệu ứng Siphon được kích hoạt.

Bước 4: Một lực hút chân không mạnh mẽ được tạo ra, kéo toàn bộ nước và chất thải trong lòng bồn xuống ống thoát một cách triệt để.

Bước 5: Khi lòng bồn đã cạn, không khí tràn vào đường ống Siphon làm ngắt hiệu ứng hút. Cùng lúc đó, van xả đóng lại và van cấp bắt đầu nạp nước mới vào két, đồng thời tái lập lại bẫy nước (water seal) trong lòng bồn, sẵn sàng cho lần sử dụng tiếp theo.

4. Lưu ý quan trọng khi lựa chọn bồn cầu dựa trên cấu tạo

Từ việc phân tích cấu tạo, Mao Trung Home tổng hợp một số kinh nghiệm thực tế giúp bạn lựa chọn được sản phẩm ưng ý:

• Chất liệu sứ và công nghệ men: Ưu tiên chọn các sản phẩm có công nghệ men nano protect, kháng khuẩn như Aqua Ceramic hoặc Cefiontect. Lớp men này không chỉ giúp bồn cầu luôn trắng sáng mà còn giúp việc vệ sinh trở nên nhẹ nhàng hơn rất nhiều.
• Hệ thống xả: Hệ thống xả xoáy luôn là lựa chọn tốt hơn vì khả năng làm sạch vượt trội và hoạt động êm ái. Tuy nhiên, để hệ thống này hoạt động tối ưu, đường ống thông hơi của hầm cầu phải được lắp đặt đúng tiêu chuẩn.
• Thiết kế liền khối hay tách rời: Hãy cân nhắc giữa yếu tố thẩm mỹ, dễ vệ sinh của bồn cầu 1 khối và yếu tố giá thành, dễ sửa chữa của bồn cầu 2 khối để đưa ra lựa chọn phù hợp với ngân sách và ưu tiên của gia đình.
• Kích thước và tâm xả: Đây là yếu tố kỹ thuật cực kỳ quan trọng. Trước khi mua, bạn cần đo chính xác tâm xả (khoảng cách từ tường đến tâm lỗ thoát trên sàn). Tâm xả phổ biến nhất hiện nay là 300mm. Chọn sai tâm xả sẽ khiến việc lắp đặt trở nên bất khả thi.
• Chất lượng linh kiện bộ xả: Bộ xả là trái tim của bồn cầu. Hãy chọn sản phẩm từ các thương hiệu uy tín để đảm bảo linh kiện có độ bền cao, hoạt động ổn định và không bị rò rỉ sau một thời gian sử dụng.

5. Mua bồn cầu chính hãng, đa dạng mẫu mã ở đâu uy tín?

Để lựa chọn được bồn cầu chất lượng và phù hợp, việc tìm đến một nhà cung cấp uy tín với sản phẩm đa dạng là yếu tố then chốt. Tại Mao Trung Home, chúng tôi cung cấp đầy đủ các dòng bồn cầu từ hàng nội địa đến nhập khẩu cao cấp như INAX, TOTO, American Standard, … để đáp ứng mọi phân khúc.

Với cam kết về sản phẩm chính hãng, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, Mao Trung Home tự hào là đối tác tin cậy của nhiều kiến trúc sư, nhà thầu và hàng ngàn gia đình Việt. Chúng tôi không chỉ cung cấp sản phẩm mà còn mang đến giải pháp toàn diện cùng dịch vụ hậu mãi tận tâm, giúp bạn hoàn thiện ngôi nhà mơ ước.

Thông tin liên hệ Mao Trung Home:

• Website: maotrung.com
• Địa chỉ showroom: 291 Tô Hiến Thành, Phường Hòa Hưng, TP. HCM (Quận 10 cũ)
• Hotline: 0903 572 468

6. Một số câu hỏi liên quan

6.1. Tại sao bồn cầu bị rò rỉ nước liên tục trong két?

Nguyên nhân phổ biến nhất là do van cấp không đóng kín (có thể do phao bị kẹt, gioăng cao su bị mòn) hoặc van xả bị kênh, hở (do cặn bẩn hoặc gioăng cao su bị lão hóa). Việc này không chỉ gây lãng phí nước mà còn tạo ra tiếng ồn khó chịu.

6.2. Tâm xả bồn cầu là gì và tại sao quan trọng?

Tâm xả là khoảng cách tính từ mặt tường hoàn thiện đến tâm của lỗ thoát chất thải trên sàn nhà. Cần phải đo chính xác thông số này để chọn được bồn cầu tương thích. Nếu chọn sai, bạn sẽ không thể lắp đặt hoặc phải đục phá, sửa chữa lại đường ống rất tốn kém và phức tạp.

6.3. Bồn cầu xả xoáy có tốn nước hơn xả thẳng không?

Không. Ngược lại, các bồn cầu xả xoáy hiện đại thường tiết kiệm nước hơn. Nhờ lực xả mạnh và hiệu quả, chỉ cần từ 3 đến 4.5 lít cho một lần xả đại, trong khi nhiều mẫu bồn cầu xả thẳng kiểu cũ cần đến 6 lít hoặc hơn.

Xem thêm:

• Có nên sử dụng bồn cầu treo tường: Phân tích ưu nhược điểm
• Tổng hợp các công nghệ men chống bám bẩn trên thiết bị vệ sinh
• CeFiONtect là gì? Khám phá công nghệ sứ chống bẩn TOTO toàn diện

Hiểu rõ cấu tạo bồn cầu giúp bạn chọn được sản phẩm bền đẹp, phù hợp không gian sống và dễ bảo dưỡng. Nếu bạn đang tìm mua bồn cầu chính hãng, mẫu mã đa dạng, hãy liên hệ Mao Trung Home để được tư vấn chi tiết và nhận ưu đãi hấp dẫn ngay hôm nay!